اندازه گیری HMF در مواد غذایی ( هیدروکسی متیل فورفورال)

مقدمه ای بر آزمون HMF در مواد غذایی

عسل از جمله مواد طبيعي پر مصرف مي باشد كه کیفیت و ویژگی های ظاهري آن مانند،رنگ،عطر،بو،غلظت در مناطق مختلف براساس نوع آب و هوا، پوشش گیاهی،نژاد زنبور و … در مراحل تولید و انبارداری عسل متفاوت می باشد. مدیریت غلط و ناکافی بودن آگاهی در ارتباط با فرآوري صحیح عسل و همچنین گران بودن اين محصول، موجب سودجوئي برخي از افراد شده است. همچنین مدیریت غلط می تواند كاهش ارزش تغذيه اي و كيفيت نامناسب اين ماده غذايي را به دنبال داشته باشد. علی رغم تصورات رایج در جامعه مبنی بر این که عسل شکرک زده، سفت شده را تقلبی می دانند،باید به این نکته توجه کرد که عسل طبيعی و خالص را فقط می توان در آزمايشگاه های معتبر مواد غذايی از انواع تقلبی تشخيص داد.

هیدروکسی متیل فورفورال( HMF) چیست؟

پارامترهای مختلفی برای تعیین مرغوبیت عسل و تشخیص عسل تقلبی در آزمایشگاه های مواد غذایی طبق استانداردهای جهانی و استانداردهای ملی ایران وجود دارد که یکی از مهمترین این پارامترها ، آزمون هیدوکسی متیل فورفورال یا HMF می باشد.

در اثر واکنش قندها و رطوبت زدایی از فرکتوز در حرارت بالا مقادیری HMF در عسل ایجاد می گردد که می تواند سبب ایجاد اثرات نا مناسب درسلامت انسان گردد. میزان هیدروکسی متیل فورفورال در عسل تازه باید منفی یا حداقل ۱۵ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم باشد.اما با حرارت دادن یا نگهداری عسل در محل نامناسب، این میزان بتدریج افزایش می یابد. میزان قابل قبول این ترکیب در عسل طبق استانداردهای جهانی و استانداردهای ملی ایران حداکثر40 میلی گرم در کیلوگرم می باشد.

تعریف و ساختار شیمیایی:

HMF یک آلدهید حلقوی معروف به 5-هیدروکسی متیل فورفورال است که در اثر تخریب قند از طریق واکنش مایلارد (یک واکنش قهوه ای غیر آنزیمی) در طی فرآوری مواد غذایی یا نگهداری طولانی از مواد غذایی تولید می شود. وجود قندهای ساده (گلوکز و فروکتوز) و بسیاری از اسیدها و همچنین مواد معدنی موجود در مواد غذایی می تواند باعث افزایش تولید این ماده شود . علاوه بر فراوری ، شرایط ذخیره سازی بر تشکیل HMF تأثیر می گذارد و به یک شاخص مناسب از کیفیت مواد غذایی تبدیل شده است. این ترکیب از طریق دستگاه گوارش به راحتی از مواد غذایی جذب می شود و با متابولیزه شدن در مشتقات مختلف ، از طریق ادرار دفع می شود. این ترکیب اثرات مضر (مهارکننده های جهش زا ، ژنوتوکسیک ، ارگانوکسیک و آنزیم) بر سلامتی انسان دارد.

HMF در مواد غذایی:

هیدروکسی متیل فورفورال (HMF) در مواد غذایی تازه وجود ندارد ، اما به طور طبیعی در غذاهای حاوی قند مانند عسل، آب میوه ، شیر UHT و … در مقادیر کم یافت میشود. در مواد غذایی مانند در سرکه ها ، مرباها ، فرآورده های الکلی یا بیسکویت ، قهوه و میوه های خشک ، آبجو ، محصولات نانوایی و شربت ذرت با فروکتوز بالا و … طی عملیات حرارتی مانند خشک کردن یا پخت و پز ایجاد می شود . حضور این ترکیب می تواند شواهدی مبنی بر گرم شدن یا پخته شدن موادغذایی حاوی قند باشد. به تنهایی کاربردهای کمی دارد.

یکی از مواد غذایی که مقدار HMF در آن تاثیر بسزایی در کیفیت آن دارد، عسل می باشد. عسل طبیعی تازه می تواند سطح متفاوتی از HMF داشته باشد. در کندو، عسل معمولاً زیر 1 میلی گرم بر کیلوگرم است اما مقدار آن با افزایش دمای محیط، شرایط نگهداری و استفاده از ظروف فلزی افزایش می یابد. با توجه به استانداردهای بین المللی مواد غذایی ، میزان هیدروکسی متیل فورفورال عسل پس از فرآوری و یا مخلوط کردن نباید بیشتر از 40 میلی گرم در کیلوگرم باشد. HMF یک جزء شناخته شده کالاهای پخته شده است.

اندازه گیری HMF در مواد غذایی :

اندازه گیری HMF در مواد غذایی توسط آزمایشگاه معیار دانش پارس معیار دانش پارس یک آزمایشگاه مستقل و خصوصی است که با مجهز بودن به پیشرفته ترین دستگاه های آزمایشگاهی، آزمون های مرتبط را بر اساس استانداردهای ملی وبین المللی انجام می دهد. مهمترین نکته در انتخاب یک آزمایشگاه حصول اطمینان از کیفیت و صحت نتایج است. معیار دانش پارس با داشتن گروهی از متخصصان با تجربه آزمایشگاهی در زمینه آزمون های مختلف و همچنین برخورداری از تاییدیه های معتبر ملی و استانی نظیر گواهینامه تایید صلاحیت آزمایشگاه براساس استاندارد ISO/IE C17025 از مرکز ملی تایید صلاحیت ایران، تاییدیه آزمایشگاه همکار استانی و پروانه بهره برداری آزمایشگاه مجاز از سازمان غذا و دارو … به بررسی کیفیت و ایمنی این محصولات می پردازد. این آزمون در آزمایشگاه معیاردانش پارس قابل نجام می باشد.