اندازه گیری استرول به روش کروماتوگرافی گازی

مقدمه ای بر آزمون استرول

تعریف استرول:

اندازه گیری استرول: استرول ها (استروئید الکل) زیرگروهی از مولکول‌های ارگانیک هستند. آن‌ها به‌طور طبیعی در گیاهان و حیوانات و قارچ‌ها مشاهده می‌شوند. کلسترول شناخته‌ترین نوع استرول هاست که برای ساختار سلول‌های حیوانی، عنصری حیاتی و کاربردی است و به عنوان یک پیش ماده ضروری برای ویتامین‌های محلول‌های در چربی و هورمون‌های استروئیدی به کار برده می‌شود.

انواع استرول ها:

استرول های گیاهی فیتوسترول و استرول‌های حیوانی زوسترول نامیده می‌شوند.

استرول ساخته شده توسط گیاهان در ساختار و عملکرد به کلسترول شباهت دارد. در زمان هضم و گوارش، فیتواسترول ها جایگزین کلسترول می شود، بنابراین بیشتر کلسترول غذایی به جای جذب در خون از سیستم گوارشی دفع می شود. تمام مواد غذایی گیاهی مقدار کمی فیتواسترول دارند.

برای نمونه بسیاری از میوه ها و سبزیجات در هر وعده مصرفی تقریبا حاوی ۰. ۰۱ تا ۰. ۰۳ گرم فیتواسترول است. مهمترین زیسترول، کلسترول است. فیتوسترول‌های پر اهمیت شامل کمپوسترول، سیتوسترول و استی ماسترول می باشند. اگوسترول یک استرول حاضر در عضو سلولی قارچ می باشد که نقشی مشابه کلسترول را در سلول‌های حیوانی ایفا می‌کند.

اسیدهای چرب بلوک های ساختمانی کوچکی هستند که انواع چربی، مانند استرول ها و تری گلیسیریدها را ایجاد می کنند. بطور گسترده ، اصطلاح لیپید شامل چربی ها (از جمله اشباع ، مونوگلیسیرید ، دیگلیسیرید و تری گلیسیرید) ، موم ها ، استرول ها ، فسفولیپیدها در غشای سلول ها و ویتامین های محلول در چربی است. استرول ها، گروهی از لیپیدها هستند، که شامل یک هسته استروئیدی، یک ساختار چهار حلقه با زنجیره جانبی هیدروکربن و یک گروه الکل است.  استرول ها در غشای گیاهان ، حیوانات و میکروارگانیسم ها رخ می دهند و به ترتیب فیتواسترول ها ، زئواسترول ها و مایکروسترول ها نامیده می شوند. کلسترول، زئواسترول اصلی است. استرول ها در گیاهان معمولاً به عنوان مخلوطی از β-sitosterol ، campesterol و stigmasterol شناخته می شوند، که سه فیتواسترول اصلی را تشکیل می دهد.

نقش استرول در بیوشیمی

استرول‌ها و ترکیب‌های مربوطه، نقش حائز اهمیتی را در فیزیولوژی اورگانیکی یوکاریوتیک ایفا می‌کند. برای مثال اشکال کلسترول در عضو سلولی حیوانات، جایی که جریان عضو سلولی را تحت تأثیر قرار می‌دهد و به عنوان پیام‌رسان دوم در سیگنال‌های پیشرفته ایی به کار می بندند.

در انسان‌ها و دیگر حیوانات، کورتیکوستروید هایی از قبیل کورتیستول به عنوان ترکیب‌ های سیگنال دهنده در ارتباط سلولی و متابولیسم کلی ایفای نقش می‌کنند. استرول ها رایج ترین ترکیبات روغن های پوستی انسانی هستند.

منابع ذخیره استرول:

استرول ها تقریباً در همه موجودات زنده یافت می شوند. آنها در مهره داران، بی مهرگان، گیاهان سبز، قارچ ها و مخمرها وجود دارند و در بعضی از باکتری ها به مقدار بسیار کمی شناسایی شده اند. باکتری ها معمولاً فاقد استرول در غشاهای خود هستند ، اما مخمرها مقادیر قابل توجهی از استرول ها را جمع می کنند ، که ممکن است تا ده درصد از وزن خشک سلولی را نشان دهد. جلبک ها طیف گسترده ای از استرول ها را تولید می کنند. در ابتدایی ترین جلبک ها، جلبک های سیانوفیتا یا “سبز-آبی” وجود دارند آنها همچنین در بعضی از ویروس های حیوانی تا ده درصد از وزن ویروس را شامل می شود.

فرمول شیمیایی استرول

استرول یک ترکیب شیمیایی با فرمول C17H28oاست

، که مولکول آن از گونان با جایگزینی اتم هیدروژن در موقعیت ۳ توسط یک گروه هیدروکسیل مشتق شده است. بنابراین یک الکل گونان است.

این نام همچنین برای ترکیباتی که از این ترکیب بدست می آیند با جایگزینی سایر گروه های شیمیایی برای برخی از اتم های هیدروژن یا اصلاح پیوندهای موجود در حلقه استفاده می شود.

این استرول ها یا الکل های استروئیدی یک زیر گروه از استروئیدها و یک گروه مهم از مولکول های آلی هستند. آن ها به طور طبیعی در گیاهان ، حیوانات و قارچ ها دیده می شوند و همچنین می توانند توسط برخی از باکتری ها تولید شوند (هرچند با عملکردهای مختلف امکان پذیر باشد).

آشنا ترین نوع استرول حیوانی کلسترول است که برای ساختار غشای سلول حیاتی است و به عنوان پیش ماده ویتامین های محلول در چربی و هورمون های استروئیدی عمل می کند.

در حالی که از نظر فنی الکل ها ، استرول ها توسط بیوشیمی ها به عنوان لیپیدها (چربی ها به معنای وسیع تر اصطلاح) طبقه بندی می شوند.

علاوه بر استرول ها، تعداد زیادی استروئید و ترپنوئیدها که به طور متابولیکی به استرول ها مربوط می شوند، در حیوانات، گیاهان و قارچ ها یافت می شوند. بسیاری از اینها پیش سازهای استرول ها هستند یا از چنین پیش سازهای مشتق شده اند. برخی دیگر محصول متابولیسم استرول ها هستند.

استرول های گیاهی

استرول های گیاهی در گیاهانی مانند سبزیجات ، میوه ها ، جوانه گندم ، غلات سبوس دار ، لوبیا ، دانه آفتابگردان و بسیاری از روغن های گیاهی یافت می شوند. استرولهای گیاهی ترکیباتی هستند که به کاهش جذب کلسترول در بدن کمک می کنند. در حالی که استرولهای گیاهی به کاهش کلسترول کمک می کنند. استرول های گیاهی به عنوان یک روش مؤثر برای کاهش کلسترول و کاهش خطر بیماری های قلبی مورد توجه قرار گرفته اند. با این حال ، مطالعه تحقیقاتی نشان داد که این ترکیبات خطرات خاص خود را دارند ، زیرا می توانند در دریچه های قلب جمع شوند و به تنگی منجر شوند.

اندازه گیری استرول با کروماتوگرافی گازی

استفاده از کروماتوگرافی گازی در تجزیه و تحلیل استرول نقش تعیین کننده دارد. که برای اولین بار این اندازه گیری توسط ماتسوموتو و همکارانش در سال ۱۹۸۲ انجام شد. برای شناسایی و تعیین میزان اسیدهای چرب موجود در مواد خوراکی از تکنیک گروماتوگرافی گازی استفاده می شود. با این تکنیک نوع اسیدهای چرب میزان اشباع و غیراشباع بودن آنها قابل اندازه گیری است.

اندازه گیری استرول:

مهمترین نکته در انتخاب یک آزمایشگاه حصول اطمینان از کیفیت و صحت نتایج است. معیار دانش پارس که یک آزمایشگاه خصوصی و مستقل می باشد با داشتن گروهی از متخصصان با تجربه آزمایشگاهی در زمینه آزمون های مختلف و همچنین برخورداری از تاییدیه های معتبر ملی و استانی نظیر گواهینامه تایید صلاحیت آزمایشگاه براساس استاندارد ISO/IEC 17025  از مرکز ملی تایید صلاحیت ایران، تاییدیه آزمایشگاه همکار استانی و پروانه بهره برداری آزمایشگاه مجاز از سازمان غذا و دارو و… به بررسی کیفیت و ایمنی این محصولات می پردازد.

 آزمون اندازه گیری استرول در آزمایشگاه معیار دانش پارس قابل انجام می باشد.