ویتامین ها ترکیبات آلی هستند که فقدان آن ها باعث بیماری های مختلف می شود. این ترکیبات در سوخت و ساز بدن نقش مهمی دارند و هریک به نوعی برای بدن مفید و لازم می باشند. در لغت ویتا به معنی زندگی می باشد و در واقع آمینی است که برای حیات بدن ضروری است.
انواع ویتامین ها
ویتامین ها شامل دو دسته اصلی می شوند: ویتامین‌های محلول در چربی و ویتامین‌های محلول در آب.
ویتامین E، ویتامین K، ویتامین D و ویتامین A از جمله ویتامین‌های محلول در چربی هستند. ویتامین C و ویتامین‌های گروه B از جمله ویتامین‌های محلول در آب هستند. ویتامین های محلول در آب از طریق ادرار دفع می شوند اما ویتامین های محلول در چربی در کبد ذخیره شده و در صورت نیاز دراختیار بدن قرار می دهد و در نتیجه کمبود این ویتامین ها دیرتر ظاهر می شود.
بدون تامین نیاز بدن به ویتامین ها سوخت و ساز بدن تحت تاثیر قرار می گیرد و سبب بروز عوارض در بدن می شود. بیشتر ویتامین ها در طبیعت به صورت طبیعی وجود دارند.
ویتامین آ (رتینول):
ویتامین آ برای رشد بدن ، دستگاه ایمنی و مخاط ، جلوگیری از عفونت ها، بهبود بینایی و سلامتی پوست ضروری است. ویتامین A به شکل خالص در منابع گیاهی وجود ندارد بلکه پیش سازهای آن یعنی کاروتن‌ها به اشکال مختلف در گیاهان وجود دارند. این ویتامین به ۳ فرم رتینول، رتینال و رتینوئیک اسید وجود دارد.
ویتامین آ در هویج، زرده تخم مرغ، جگر مرغ، جگر گوساله، پنیر، جعفری، کدو، کاهو، اسفناج، شاهی، خربزه، گیلاس، موز، خرما، هلو و پرتقال وجود دارد.
ویتامین ث (آسکوربیک اسید):
این ویتامین که نقش آنتی اکسیدانی داشته و باعث تقویت سیستم ایمنی می شود. علاوه بر این از پوست در برابر اشعه ماورابنفش خورشید جلوگیری می کند. کلاژن ساز بوده و کلسترول بدن را کنترل می نماید. همچنین مصرف این ویتامین باعث جذب بهتر آهن در بدن می‌شود و به افرادی که دچار کم‌خونی هستند توصیه می‌گردد.
تزریق ویتامین ث به بدن افراد مبتلا به سرطان باعث توقف رشد سلول سرطانی می شود. فلفل تند، توت فرنگی، کلم بروکلی، گریپ فروت، گوجه فرنگی، انبه، لیمو، گل کلم، سیب زمینی، هندوانه، اسفناج، کلم، نارنگی و مرکبات، کیوی و دیگر میوه‌ها و سبزی‌ها، منابع گیاهی دارای ویتامین ث و جگر منبع حیوانی دارای ویتامین ث است. نگهداری طولانی مدت در یخچال، پختن، گرمای هوا، نور و دخانیات باعث از بین رفتن این ویتامین می‌شوند.
ویتامین دی:
این ویتامین باعث استحکام استخوان از طریق کنترل تعادل و افزایش میزان جذب کلسیم و فسفر و منیزیم می شود. نور خورشید در ساعات ده صبح تا 3 بعد از ظهر منبع اصلی این ویتامین است. علاوه بر کنترل میزان منیزیم،فسفر و کلسیمِ استخوان‌ها، تقویت سیستم ایمنی و سوخت و ساز های بدن را برعهده دارد. برخی ماهی ها مانند سالمون و ساردین حاوی ویتامین دی هستند. از جمله فواید این ویتامین سلامت استخوان، کاهش افسردگی، جلوگیری از بیماری های خودایمنی مانند MS ، چربی سوزی، درمان اختلال های پوستی، جلوگیری از عفونت ها و سرطان ها و آلزایمر می باشد.
ویتامین ای:
این ویتامین خاصیت آنتی اکسیدانی دارد و اثرات رادیکال های آزاد که منجر به سرطان می شوند را کاهش می دهد. در جوانه گندم و دانه های روغنی به وفور یافت می شود و در شادابی پوست، سیستم ایمنی قوی و بینایی موثر است. در درمان سرطان، بیماری های قلبی، سکته و آلزایمر و بسیاری دیگر از بیماری نقش دارد. در اسفناج، آجیل، کلم، سویا، سیب زمینی، روغن های هسته انگور و آفتابگردان مقادیر زیادی از ویتامین ای وجود دارد.
ویتامین ب۱ یا تیامین:
این ویتامین در سوختن قندها در بدن نقش دارد. از راه روده جذب خون می شود ولی توانایی ذخیره در بدن را نداشته و دفع می گردد. کمبود تیامین موجب بیماری بری بری می شود. حبوبات غنی از تیامین هستند اما در پخت طولانی غیر فعال می گردند.
ویتامین ب۲ یا ریبوفلاوین:
ویتامین ب 2 در کبد ، کلیه،تخم مرغ و شیر وجود دارد. در محصولات لبنی ، جگر، پیاز، مخمر آبجو ، گوشت و سبوس گندم نیز یافت می شود. کمبود آن موجب زخم دهان و ترک خوردگی لب می شود. بدن باید روزانه 3/1 میلی گرم در روز دریافت کند.
ویتامین ب۳ یا نیاسین یا نیکوتینیک اسید:
این ویتامین در انواع لوبیا، شیر، گوشت و تخم مرغ وجود دارد. کمبود این ویتامین موجب تهوع، استفراغ، بی اشتهایی و خستگی عمومی می شود. حضور ماده نیکوتین آمید آدنین دی‌نوکلئوتید به همراه نوع فسفریله آن نیکوتین‌آمید آدنین دی‌نوکلئوتید فسفات در بدن جهت فرایند بازسازی دی‌ان‌ای و انتقال یون‌های کلسیم الزامی است.
ویتامین ب۵ یا اسید پانتوتنیک:
دانه ها غلات و ژل رویال سرشار از این ویتامین هستند و برای جلوگیری از ریزش مو موثر است. موجب رشد و مقاومت پوست شده و برای متابولیسم کربوهیدرات ها، چربی ها و پروتئین ها ضروری است.
ویتامین ب۶ یا پیریدوکسین:
از ویتامین‌های محلول در آب بوده و به حرارت و اسید مقاوم است، البته اکسیداسیون، قلیا و نور فرابنفش به ویتامین B۶ آسیب می‌رساند. تقریباً ۵۰ درصد ویتامین در روند پختن و فرآوری از بین می‌رود. منابع غذایی حاوی ویتامین ب۶ شامل گوشت، ماکیان، ماهی، تخم مرغ، سیب زمینی سفید و سبزیجات نشاسته‌ای است. موز، لوبیا چیتی، لوبیای سفید، گردو، غلات و سویا غنی شده از منابع دیگر ب۶ است.
ویتامین ب۹ یا اسید فولیک:
برای سیستم عصبی حیاتی بوده و در مقابل بیماری های قلبی، پوکی استخوان و بعضی سرطان ها از بدن محافظت می کند. جگر، عدس، سبوس برنج، مخمر آبجو، آرد سویا، نخود چشم سیاه، لوبیای مرمری، لوبیا قرمز، بادام زمینی، اسفناج، برگ شلغم، گندم، کدو تنبل کدو حلوایی و مارچوبه حاوی فولیک اسید می باشند.
ویتامین ب۱۲ یا کوبالامین:
این ویتامین در منابع حیوانی مانند گوشت جگر، شیر، پنیر و تخم مرغ وجود دارد و دارای ۴ درصد کبالت است. کمبود آن منجر به بیماری کم‌خونی وخیم و غیرطبیعی شدن گلبول‌های قرمز کم شدن رشد بدن، مو، ناخن و می‌شود. ویتامین ب۱۲ در غذاهای گیاهی موجود نمی‌باشد و بهتر است گیاهخواران و ورزشکاران و کسانی که رژیم سخت می‌گیرند از مکمل‌های ویتامینی مانند مولتی ویتامین‌ها استفاده کنند مبود ویتامین ب۱۲ می‌تواند موجب کم‌خونی، احساس ضعف، افسردگی، زخم دهان و زبان، اختلالات روحی، کاهش حافظه، کاهش وزن، اختلال در راه رفتن و بوی بد دهان شود.
اندازه گیری ویتامین ها :
مهمترین نکته در انتخاب یک آزمایشگاه حصول اطمینان از کیفیت و صحت نتایج است. معیار دانش پارس که یک آزمایشگاه خصوصی و مستقل می باشد با داشتن گروهی از متخصصان با تجربه آزمایشگاهی در زمینه آزمون های مختلف و همچنین برخورداری از تاییدیه های معتبر ملی و استانی نظیر گواهینامه تایید صلاحیت آزمایشگاه براساس استاندارد ISO/IEC 17025 از مرکز ملی تایید صلاحیت ایران، تاییدیه آزمایشگاه همکار استانی و پروانه بهره برداری آزمایشگاه مجاز از سازمان غذا و دارو و… به بررسی کیفیت و ایمنی این محصولات می پردازد.
آزمون اندازه گیری کلیه ویتامین های محلول در چربی و محلول در آب(اندازه گیری ویتامین ها) که به اختصار در بالا ذکر شد، در آزمایشگاه معیار دانش پارس قابل انجام می باشد.
بدون دیدگاه