تقاضای بیولوژیکی اکسیژن در آب (BOD)

مقدمه:

تقاضای بیوشیمیایی اکسیژن (BOD در آب) میزان اکسیژن مصرفی باکتری‌ها و سایر میکروارگانیسم‌ها را نشان می‌دهد در حالی که آن‌ها در دمای مشخص شده مواد آلی را در شرایط هوازی تجزیه می‌کنند.

وقتی به آب دریاچه نگاه می‌کنید چیزی که نمی‌بینید اکسیژن است. دریاچه یا شریان‌های آب حاوی مقادیر کمی اکسیژن، به شکل اکسیژن محلول است. اگرچه مقدار اکسیژن محلول اندک است، اما حدود ده مولکول اکسیژن در هر میلیون آب وجود دارد. وجود غلظت کافی اکسیژن محلول برای حفظ حیات آبزی و کیفیت زیبایی جریان‌ها و دریاچه‌ها حیاتی است.

وجود غلظت کافی اکسیژن محلول برای حفظ حیات آبزی و کیفیت زیبایی جریان‌ها و دریاچه‌ها حیاتی است. تعیین اینکه چگونه مواد آلی بر غلظت اکسیژن محلول (DO) در یک جریان یا دریاچه تأثیر می‌گذارد، یک امر اساسی برای مدیریت کیفیت آب است. پوسیدگی مواد آلی در آب به عنوان نیاز بیوشیمیایی یا شیمیایی به اکسیژن اندازه‌گیری می‌شود. تقاضای اکسیژن اندازه‌گیری میزان مواد قابل اکسیداسیون در یک نمونه آب است که می تواند غلظت DO را کاهش دهد.

تاثیر تنش‌های محیط

برخی از تنش‌های محیطی (دمای گرم تابستان) و سایر عوامل ناشی از انسان (ورود کودهای اضافی به بدن آب) می‌توانند مقدار اکسیژن محلول در یک بدن آب را کاهش دهند و در نتیجه باعث ایجاد تنش در زندگی آبزیان محلی شوند. یک تجزیه و تحلیل آب که به منظور درک بهتر تأثیر باکتری‌ها و سایر میکروارگانیسم‌ها بر میزان اکسیژن مصرفی آن‌ها هنگام تجزیه مواد آلی تحت هوازی (اکسیژن وجود دارد) مورد استفاده قرار می‌گیرد، اندازه‌گیری میزان اکسیژن مورد نیاز بیوشیمیایی (BOD) است.

تعیین اینکه چگونه مواد آلی بر غلظت اکسیژن محلول در یک جریان یا دریاچه تأثیر می‌گذارد، یک امر اساسی برای مدیریت کیفیت آب است. BOD اندازه‌گیری میزان اکسیژن مورد نیاز برای حذف مواد آلی زائد از آب در فرآیند تجزیه توسط باکتری‌های هوازی است (آن دسته از باکتری‌ها که فقط در محیطی حاوی اکسیژن زندگی می‌کنند). مواد آلی ضایعات از طریق تجزیه توسط موجودات زنده باکتریایی که برای انجام کار خود به اکسیژن نیاز دارند ، تثبیت می‌شوند. از BOD اغلب در تصفیه خانه‌های فاضلاب به عنوان شاخصی از میزان آلودگی آلی در آب استفاده می‌شود.

بر خلاف دریاچه‌ها، جایی که سطح DO به احتمال زیاد به طور عمودی در ستون آب تغییر می‌کند، DO در رودخانه‌ها و جریان‌ها به طور افقی در طول مسیر آبراه تغییر می‌کند. این امر بخصوص در جریان‌های کم عمق و کوچکتر صادق است. در رودخانه‌های بزرگتر و عمیق‌تر، ممکن است مقداری طبقه بندی اکسیژن محلول رخ دهد. سطح DO در مناطق تفریحی، آبشارها یا سرریز سدها به طور معمول بیشتر از سطح استخرها است. اگر می‌خواهید اثر یک سد را اندازه‌گیری کنید، مهم است که نمونه برداری از DO را در پشت سد، بلافاصله زیر سرریز و بالا دست سد انجام دهید. از آنجا که سطح DO برای ماهی‌ها حیاتی است، مکان مناسبی است که ماهی ها تمایل دارند در آن مناطق تخم ریزی کنند.

روش‌های شناسایی متداول:

روش وینکلر شامل پر کردن یک بطری نمونه کاملاً با آب است (هوایی برای آزمایش مغرض باقی نمی‌ماند). سپس اکسیژن محلول با استفاده از یک سری معرف‌ها که یک ترکیب اسیدی تشکیل می‌دهند و تیتر می‌شود، «ثابت» می‌شود. تیتراسیون شامل افزودن قطره به قطره معرف است که ترکیب اسیدی را خنثی می‌کند و باعث تغییر در رنگ محلول می‌شود. نقطه‌ای که رنگ تغییر می‌کند “نقطه پایانی” است و معادل مقدار اکسیژن محلول در نمونه است. نمونه معمولاً در لحظه، نمونه برداری و تست می‌شود. با این وجود امکان تهیه نمونه در مزرعه و تحویل آن به آزمایشگاه برای تیتراسیون وجود دارد. کیت‌های تشخیص مقدار اکسیژن محلول با استفاده از روش وینکلر به خصوص در مقایسه با روش متر و پروب نسبتاً ارزان هستند.

اندازه گیری BOD در آب:

برای اندازه گیری BOD در آب مهمترین نکته در انتخاب یک آزمایشگاه حصول اطمینان از کیفیت و صحت نتایج است. معیار دانش پارس که یک آزمایشگاه خصوصی و مستقل می‌باشد با داشتن گروهی از متخصصان با تجربه آزمایشگاهی در زمینه آزمون‌های مختلف و همچنین برخورداری از تاییدیه‌های معتبر ملی و استانی نظیر گواهینامه تایید صلاحیت آزمایشگاه بر اساس استاندارد ISO/IEC 17025 از مرکز ملی تایید صلاحیت ایران، تاییدیه آزمایشگاه همکار استانی و پروانه بهره برداری آزمایشگاه مجاز از سازمان غذا و دارو و… به بررسی کیفیت و ایمنی این محصولات می‌پردازد.

 آزمون اندازه گیری BOD در آزمایشگاه شیمی معیار دانش پارس قابل انجام می باشد.